Pomnik Umschlagplatz (pełna nazwa Mur – Pomnik Umschlagplatz) – pomnik znajdujący się w Warszawie u zbiegu ulic Stawki i Dzikiej na Muranowie, w pobliżu nieistniejącego kompleksu bocznic warszawskiej kolei obwodowej, skąd w latach 1942-1943 Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince ponad 300 tysięcy Żydów z warszawskiego getta.
Pomnik został odsłonięty 18 kwietnia 1988 w przeddzień 45. rocznicy wybuchu powstania w getcie. Powstał na podstawie projektu Hanny Szmalenberg i Władysława Klamerusa. Ma formę białego muru z czarnym pasem na czołowej ścianie pomnika, co stanowi nawiązanie do kolorów rytualnych szat żydowskich. Przestrzeń ograniczona murami monumentu symbolizuje otwarty wagon kolejowy. Na jego wewnętrznej ścianie w kolejności alfabetycznej - od Aby do Żanny - wyryto 400 najpopularniejszych przed wojną żydowskich imion. Każde z nich symbolicznie upamiętnia tysiąc ofiar warszawskiego getta. Umieszczono tutaj również cztery tablice pamiątkowe z napisem w językach: polskim, jidysz, angielskim i hebrajskim o treści:
Tą drogą cierpienia i śmierci w latach 1942-1943 z utworzonego w Warszawie getta przeszło do hitlerowskich obozów zagłady ponad 300 tys. Żydów.
Nad wejściem znajduje się półokrągły czarny blok przypominający macewę, wykuty z bloku sjenitu podarowanego przez rząd i społeczeństwo Szwecji. Umieszczony na nim motyw strzaskanego lasu (w żydowskiej sztuce sepulkralnej złamane drzewo oznacza przedwczesną, gwałtowną śmierć) symbolizuje zagładę narodu żydowskiego. Na bocznej ścianie sąsiadującego z upamiętnieniem budynku dawnej szkoły powszechnej umieszczono cytat z Księgi Hioba w językach polskim, jidysz i hebrajskim: Ziemio nie kryj mojej krwi, iżby mój krzyk nie ustawał (Hi 16, 18). Napisy symbolicznie przecinają kontury dwóch okien i drzwi.
Fundatorem monumentu było miasto stołeczne Warszawa przy wsparciu finansowym American Jewish Joint Distribution Committee.
Pomnik stanowi zakończenie, odsłoniętego w tym samym dniu, Traktu Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów zaczynającego się przy skrzyżowaniu ulic Anielewicza i Zamenhofa, i prowadzącego ulicami Zamenhofa, Dubois i Stawki. Jego autorami są Zbigniew Gąsior, Stanisław Jankowski i Marek Moderau.
11 czerwca 1999, w czasie swojej siódmej podróży apostolskiej do Polski, modlitwę za naród żydowski odmówił tutaj Jan Paweł II.
W 2002 monument, zachowany fragment placu przeładunkowego oraz obydwa przylegające do niego budynki szkolne (przed wojną Stawki 4/6 i Stawki 8) zostały wpisane do rejestru zabytków.
W latach 2007-2008 przeprowadzono generalny remont pomnika, który znajdował się w bardzo złym stanie ze względu na niską jakość materiałów użytych do jego budowy. Płyty z białego marmuru Biała Marianna zastąpiono wtedy okładziną wykonaną z bardziej wytrzymałego na warunki atmosferyczne szarego granitu z Zimnika na Dolnym Śląsku.
Obecny pomnik zastąpił pierwsze powojenne upamiętnienie tego miejsca w postaci skromnej tablicy z piaskowca umieszczonej w drugiej połowie lat 40. XX wieku na zachowanym fragmencie bramy prowadzącej na Umschlagplatz. Widniał na niej napis w językach polskim, hebrajskim i jidysz o treści. :
Z tego miejsca w latach 1942 i 1943 hitlerowscy ludobójcy wywieźli na męczeńską śmierć do obozów zagłady setki tysięcy Żydów. Cześć pamięci męczenników i bojowników żydowskich.
Pomnik został odsłonięty 18 kwietnia 1988 w przeddzień 45. rocznicy wybuchu powstania w getcie. Powstał na podstawie projektu Hanny Szmalenberg i Władysława Klamerusa. Ma formę białego muru z czarnym pasem na czołowej ścianie pomnika, co stanowi nawiązanie do kolorów rytualnych szat żydowskich. Przestrzeń ograniczona murami monumentu symbolizuje otwarty wagon kolejowy. Na jego wewnętrznej ścianie w kolejności alfabetycznej - od Aby do Żanny - wyryto 400 najpopularniejszych przed wojną żydowskich imion. Każde z nich symbolicznie upamiętnia tysiąc ofiar warszawskiego getta. Umieszczono tutaj również cztery tablice pamiątkowe z napisem w językach: polskim, jidysz, angielskim i hebrajskim o treści:
Tą drogą cierpienia i śmierci w latach 1942-1943 z utworzonego w Warszawie getta przeszło do hitlerowskich obozów zagłady ponad 300 tys. Żydów.
Nad wejściem znajduje się półokrągły czarny blok przypominający macewę, wykuty z bloku sjenitu podarowanego przez rząd i społeczeństwo Szwecji. Umieszczony na nim motyw strzaskanego lasu (w żydowskiej sztuce sepulkralnej złamane drzewo oznacza przedwczesną, gwałtowną śmierć) symbolizuje zagładę narodu żydowskiego. Na bocznej ścianie sąsiadującego z upamiętnieniem budynku dawnej szkoły powszechnej umieszczono cytat z Księgi Hioba w językach polskim, jidysz i hebrajskim: Ziemio nie kryj mojej krwi, iżby mój krzyk nie ustawał (Hi 16, 18). Napisy symbolicznie przecinają kontury dwóch okien i drzwi.
Fundatorem monumentu było miasto stołeczne Warszawa przy wsparciu finansowym American Jewish Joint Distribution Committee.
Pomnik stanowi zakończenie, odsłoniętego w tym samym dniu, Traktu Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów zaczynającego się przy skrzyżowaniu ulic Anielewicza i Zamenhofa, i prowadzącego ulicami Zamenhofa, Dubois i Stawki. Jego autorami są Zbigniew Gąsior, Stanisław Jankowski i Marek Moderau.
11 czerwca 1999, w czasie swojej siódmej podróży apostolskiej do Polski, modlitwę za naród żydowski odmówił tutaj Jan Paweł II.
W 2002 monument, zachowany fragment placu przeładunkowego oraz obydwa przylegające do niego budynki szkolne (przed wojną Stawki 4/6 i Stawki 8) zostały wpisane do rejestru zabytków.
W latach 2007-2008 przeprowadzono generalny remont pomnika, który znajdował się w bardzo złym stanie ze względu na niską jakość materiałów użytych do jego budowy. Płyty z białego marmuru Biała Marianna zastąpiono wtedy okładziną wykonaną z bardziej wytrzymałego na warunki atmosferyczne szarego granitu z Zimnika na Dolnym Śląsku.
Obecny pomnik zastąpił pierwsze powojenne upamiętnienie tego miejsca w postaci skromnej tablicy z piaskowca umieszczonej w drugiej połowie lat 40. XX wieku na zachowanym fragmencie bramy prowadzącej na Umschlagplatz. Widniał na niej napis w językach polskim, hebrajskim i jidysz o treści. :
Z tego miejsca w latach 1942 i 1943 hitlerowscy ludobójcy wywieźli na męczeńską śmierć do obozów zagłady setki tysięcy Żydów. Cześć pamięci męczenników i bojowników żydowskich.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz