niedziela, 27 maja 2018

Pomnik Lotnika

Pomnik Lotnika – monument upamiętniający polskich lotników znajdujący się na rondzie u zbiegu ulic Żwirki i Wigury, Wawelskiej i Raszyńskiej, będący rekonstrukcją pomnika z placu Unii Lubelskiej zniszczonego w 1944.

Przedstawia postać pilota wspartego o śmigło ustawioną na kilkumetrowym cokole.
Rzeźbę zaprojektował w 1923 Edward Wittig (rzeźbiarzowi pozował major Leonard Zbigniew Lepszy). Model pomnika był prezentowany w 1929 na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. Odsłonięcia dokonano 11 listopada 1932 na placu Unii Lubelskiej (na skraju Pola Mokotowskiego, gdzie wówczas znajdowało się warszawskie lotnisko). Monument był zwrócony frontem w kierunku wylotu alei Szucha. Autorem granitowego cokołu oraz otoczenia pomnika był Antoni Jawornicki. Odlew figury lotnika wykonano w warszawskich Zakładach Metalurgicznych L. Kranca i T. Łempickiego.
Budowa pomnika została sfinansowana ze składek społecznych oraz wpływów z imprez lotniczych. Pomnik był jednym z pierwszych w Europie monumentów poświęconych lotnictwu.
W 1942 na cokole pojawiły się kotwice Polski Walczącej wykonane przez Jana Guta i Jana Bytnara „Rudego” za pomocą specjalnie skonstruowanego przez „Rudego” tzw. wiecznego pióra. Po wojnie dwa kamienne bloki z cokołu, w tym ten ze śladem kotwicy, zostały przeniesione pod budynek Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, a w 1981 pod Muzeum Woli[3].
W 1944 pomnik został zniszczony przez Niemców podczas planowego wyburzania miasta po upadku powstania warszawskiego. Fragmenty rzeźby odnaleziono po wojnie na terenie wolskich zakładów Lilpop, Rau i Loewenstein.
Szczątki oryginalnego cokołu pomnika Lotnika zostały porzucone w parku im. 13 września 1944 (od 2005 park im. płk. Jana Szypowskiego „Leśnika”) przy ulicy Kwatery Głównej na Grochowie. Fragment cokołu został również wykorzystany do budowy pomnika Pamięci Pilotów RAF na Woli oraz pomnika Grenadierów przy ulicy Grenadierów na Grochowie.
Zniszczony monument został wiernie zrekonstruowany przez Alfreda Jesiona na podstawie zachowanych materiałów Wittiga. Brązowy, 6-metrowy odlew o wadze 5 ton wykonały Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych. Na frontowej ścianie 9-metrowego cokołu z jasnoszarego granitu śląskiego znajduje się wyrzeźbiona szachownica lotnicza. Lotnik jest zwrócony w kierunku ul. Żwirki i Wigury
Odsłonięcia zrekonstruowanego monumentu dokonano 9 września 1967 u wylotu reprezentacyjnej alei prowadzącej od portu lotniczego Warszawa-Okęcie. Tego dnia pod pomnikiem odbyła się również uroczysta promocja oficerów szkół lotniczych, a następnie parada powietrzna i defilada wojskowa.

poniedziałek, 21 maja 2018

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku



Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku – monument znajdujący się na placu marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Pomnik został zrealizowany przez Komitet Społeczny Budowy Pomników: Śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego oraz Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku według projektu Jerzego Kaliny i odsłonięty 10 kwietnia 2018.
Pomnik upamiętnia 96 ofiar katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku z 2010 roku. Prace nad pomnikiem rozpoczęły się w lutym 2018 gdy wojewoda mazowiecki Zdzisław Sipiera wydał zgodę na jego budowę, pomimo wcześniejszego nie wyrażenia zgody na jego budowę w tym miejscu przez Radę Warszawy w styczniu tego samego roku. Zgoda wojewody umożliwiła prace nad pomnikiem gdyż w październiku 2017, minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk wydał decyzję o wyjęciu placu spod kurateli miasta i przekazaniu go do dyspozycji wojewody, który z kolei 31 stycznia 2018 przejął zarządzanie placem marsz. Józefa Piłsudskiego.
Pomnik został odsłonięty 10 kwietnia 2018 przez przedstawicieli części rodzin ofiar katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku: Jarosława Kaczyńskiego, Martę Kaczyńską z córkami, Ewę Kochanowską, Andrzeja Melaka i Małgorzatę Wassermann. W uroczystości wzięli udział także przedstawiciele najwyższych władz państwowych, w tym prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki, a poświęcenia pomnika dokonał kardynał Kazimierz Nycz. Krótko po ceremonii Jarosław Kaczyński dokonał odsłonięcia przed dawnym budynkiem sądów wojskowych (obecnie siedziba Dowództwa Garnizonu Warszawa) kamienia węgielnego pod budowę pomnika Lecha Kaczyńskiego.
Monument ma formę bryły obłożonej czarnym granitem nawiązującej do trapu samolotu, samolotowego statecznika oraz katafalku. Jego elementem ma stać się krzyż sprzed Pałacu Prezydenckiego, który obecnie jest częścią założenia rzeźbiarskiego Łukasza Krupskiego znajdującego się w Kaplicy Loretańskiej w kościele św. Anny. Upamiętnienie ma oświetlać nocą 96 źródeł światła (liczba ofiar katastrofy).
Pomnik jest przez całą dobę ochraniany przez policję.